Khớp cắn chuẩn là yếu tố quan trọng giúp bạn hàm răng đều đẹp và khuôn mặt cân đối, hài hòa. Tuy nhiên, nếu gặp phải một trong những dạng sai lệch khớp cắn như sai khớp cắn loại 3 thì không chỉ ảnh hưởng tới thẩm mỹ mà chức năng ăn nhai cũng bị suy giảm, gây ra nhiều bệnh lý răng miệng. Vậy sai khớp cắn loại 3 là gì? Có những phương pháp nào khắc phục tình trạng này?
Mục lục
Thế nào là sai khớp cắn loại 3?
Trước khi tìm hiểu sai khớp cắn loại 3 là gì thì hãy cùng xem thế nào là khớp cắn chuẩn để có những so sánh rõ ràng nhất nhé.
Khớp cắn chuẩn là khớp cắn có sự tương quan hài hòa của khuôn mặt và đạt đầy đủ các tiêu chuẩn về vòm hàm, cung răng, tỷ lệ các răng cũng như là sự cân đối về kích cỡ các răng trên cung hàm.
Thông thường, một khớp cắn chuẩn sẽ có những đặc điểm sau:
- Tương quan cằm, mũi, trán cân đối khi nhìn thẳng lẫn nhìn nghiêng.
- Nhóm răng trước hàm trên trùm bên ngoài nhóm răng trước hàm dưới nhưng không tạo khoảng cách mà các răng tiếp xúc với nhau.
- Trục phân chia gương mặt từ mũi qua khe răng cửa hai hàm đến cằm tạo thành một đường thẳng, không bị gấp khúc.
- Khi khép miệng, răng hàm trên bao trùm lên hàm dưới phải thật khớp, không tạo ra khoảng hở quá nhiều.
- Răng hàm trên và hàm dưới phải gặp nhau đồng nhất ở mặt nhai, không bị sai lệch.
Với những bạn sở hữu khớp cắn chuẩn – khớp cắn trung tâm, thường có hàm răng đều, đẹp. Tương quan 3 phần của khuôn mặt chuẩn nên không cần chỉnh khớp cắn mà cần tập trung vào chỉnh các vấn đề về răng khác nếu có như răng thưa, răng chen chúc, răng xô lệch,…
Việc sở hữu khớp cắn chuẩn đồng nghĩa với việc bạn có thể sẽ không phải đối diện với các bệnh lý răng miệng như trật khớp thái dương hàm, hở khớp cắn, khó khăn trong ăn nhai,… Ngoài ra, người có khớp cắn chuẩn thường có gương mặt hài hòa, cân xứng.
Sai khớp cắn loại 3 thực chất là dạng khớp cắn ngược (móm) xảy ra khá phổ biến ở cả người lớn và trẻ em. Nó sẽ làm mất đi sự tương quan giữa hàm trên và hàm dưới. Biểu hiện dễ thấy nhất là các răng hàm dưới trùm ra ngoài các răng hàm trên. Một số trường hợp nặng còn khiến xương hàm dưới đưa hẳn ra phía trước, nhìn nghiêng sẽ thấy mặt bị “gãy”, gây mất thẩm mỹ và ảnh hưởng nghiêm trọng tới sức khỏe răng miệng cũng như khả năng ăn nhai.
Có 2 dạng khớp cắn loại 3 với mức độ nặng nhẹ khác nhau, có thể là khớp cắn ngược do răng hoặc do xương hàm phát triển lệch lạc. Sau đây là 3 đặc điểm giúp bạn nhận biết sai lệch khớp cắn loại 3:
- Tương quan giữa trán, mũi, cằm bị lệch
- Nhìn nghiêng khuôn mặt có điểm gãy, cằm bị đưa ra phía trước
- Nhóm răng hàm dưới trùm lên nhóm răng hàm trên
Nguyên nhân gây ra tình trạng sai khớp cắn loại 3
Có nhiều nguyên nhân dẫn tới sai khớp cắn nói chung và sai khớp cắn loại 3 nói riêng, trong đó yếu tố di truyền chiếm tới 70%. Nếu các thế hệ trước là cha mẹ hay ông bà bị khớp cắn ngược thì nguy cơ cao là trẻ sinh ra cũng sẽ gặp phải tình trạng tương tự. Và yếu tố di truyền này được xếp vào nguyên nhân bị khớp cắn ngược do xương.
Ở trường hợp này, xương hàm dưới phát triển quá mức bình thường sẽ đưa ra phía ngoài, làm gương mặt bị gãy khúc. Tuy nhiên điều này không có nghĩa nhóm răng hàm dưới cũng mọc trùm lên nhóm răng hàm trên. Vì vậy, để biết chính xác nhất tình trạng của mình, bạn nên tới các trung tâm chỉnh hình, chụp phim X-quang. Từ đó xác định được mức độ sai khớp cắn như thế nào.
Ngoài ra bạn cũng cần lưu ý các thói quen xấu khiến tình trạng khớp cắn ngược trở nên nghiêm trọng hơn như chống tay, đẩy cằm. Chúng sẽ chỉ khiến cằm bạn ngày càng đưa ra phía trước, ảnh hưởng tới thẩm mỹ khuôn mặt.
So với bị sai khớp cắn do xương hàm, thì nguyên nhân do răng sẽ dễ dàng khắc phục hơn. Ở trường hợp này, xương hàm có cấu trúc bình thường nhưng răng hàm dưới phát triển quá mức mọc chìa hẳn ra bên ngoài, thậm chí còn mọc trùm lên, che khuất răng hàm trên. Răng hàm trên cũng kém phát triển hơn khiến cho cả 2 hàm không cân xứng nhau.
Nếu tình trạng này không điều trị sớm thì về lâu dài cũng sẽ ảnh hưởng đến sự phát triển của xương hàm, đặc biệt là ở giai đoạn trẻ đang tăng trưởng và hoàn thiện.
Nguyên nhân thứ ba là do cả xương và răng. Trường hợp này là phức tạp nhất, cần nhiều thời gian và phương pháp điều trị hơn. Bạn sẽ phải phẫu thuật chỉnh xương hàm móm trước rồi sau đó khắc phục răng móm.
Ngoài ra có một số nguyên khác gây sai khớp cắn loại 3 là do thói quen xấu lúc nhỏ mà hầu hết các cha mẹ đều không chú ý như thói quen đẩy lưỡi, mút tay, thở miệng, nghiến răng,… Trong thời kỳ xương và răng của trẻ đang phát triển thì những tác động bên ngoài như trên rất dễ gây sai lệch khớp cắn. Nếu diễn ra trong thời gian dài thì mức độ sẽ càng nghiêm trọng và việc điều trị cũng sẽ khó khăn hơn.
Sai khớp cắn loại 3 có ảnh hưởng gì không?
Ngay từ những biểu hiện bên ngoài của dạng sai khớp cắn loại 3 chúng ta đã nhận thấy hậu quả mất thẩm mỹ, hoạt động ăn nhai gặp khó khăn do khớp cắn hai hàm bị lệch nhau. Cùng với đó là rất nhiều hệ lụy nghiêm trọng khác liên quan đến sức khỏe răng miệng và toàn thân.
Ảnh hưởng về mặt thẩm mỹ
Một hàm răng bị khớp cắn ngược sẽ làm giảm thẩm mỹ nụ cười và tổng thể khuôn mặt. Nhìn nghiêng sẽ thấy rõ mặt bị gãy khúc ở vị trí cằm, thiếu cân đối, hài hòa. Từ đó khiến người bị cảm thấy tự ti khi giao tiếp, khó để lại được ấn tượng tốt cho người đối diện.
Ảnh hưởng đến phát âm
Sai khớp cắn loại 3 làm cản trở khả năng phát âm. Khi nói có cảm giác bị đớt, không rõ chữ, nói ngọng do miệng không khép kín được. Điều này sẽ gây khó khăn trong việc giao tiếp, khiến người nghe cảm thấy khó chịu, ảnh hưởng rất lớn đến công việc và cuộc sống.
Suy giảm chức năng ăn nhai
Khi mặt tiếp xúc của hàm bị lệch nhau do sai khớp cắn thì chức năng ăn nhai không thể hoạt động bình thường. Việc nghiền nát thức ăn trở nên khó khăn, có thể khiến người bị cảm thấy chán ăn, cơ thể khó hấp thụ dinh dưỡng quan trọng. Không chỉ vậy việc vệ sinh răng miệng cũng gặp nhiều trở ngại. Thức ăn sẽ bị kẹt lại trong kẽ răng, tạo điều kiện thuận lợi cho vi khuẩn phát triển và sinh sôi. Đây là nguyên nhân cơ bản dẫn đến nhiều bệnh lý răng miệng như sâu răng, viêm nướu, viêm nha chu,…
Gây đau khớp hàm, khớp thái dương hàm
Khi hoạt động ăn nhai bị cản trở sẽ làm tăng áp lực lên khớp hàm, biểu hiện là tình trạng đau mỏi khớp hàm, rối loạn khớp thái dương hàm, mòn răng và có nguy cơ răng lung lay, gãy, rụng,…
Giải pháp điều trị sai khớp cắn loại 3
Tùy vào nguyên nhân gây sai lệch khớp cắn, bác sĩ sẽ đưa ra những phương pháp khắc phục khác nhau.
Niềng răng sai khớp cắn
Phương pháp này được ưu tiên trong trường hợp khớp cắn ngược do răng mọc lệch lạc, sai vị trí. Niềng răng sẽ giúp sắp xếp các răng ngay ngắn, thẳng hàng. Khi đó, bác sĩ sẽ sử dụng khí cụ chuyên dụng để gắn lên răng, điều chỉnh lực kéo phù hợp để dịch chuyển răng về vị trí mong muốn.
Hiện nay có rất nhiều phương pháp chỉnh nha mang lại hiệu quả. Bạn có thể lựa chọn niềng răng bằng mắc cài hoặc niềng răng trong suốt sao cho phù hợp với nhu cầu và khả năng tài chính của mình.
Mỗi phương pháp sẽ có sự khác biệt về tính thẩm mỹ, hiệu quả chỉnh nha và thời gian điều trị. Nếu bạn muốn thời gian niềng răng được rút ngắn, lực tác động ổn định mà lại hạn chế được tình trạng bung, tuột mắc cài thì có thể lựa chọn mắc cài tự động. Còn nếu bạn muốn chỉnh nha nhưng vẫn giữ được thẩm mỹ và không cần kiêng khem nhiều loại đồ ăn thì niềng răng trong suốt là lựa chọn phù hợp nhất.
Đọc thêm: Niềng răng móm có đắt không, chi phí bao nhiêu?
Phẫu thuật hàm móm
Phẫu thuật hàm buộc phải tiến hành nếu móm do xương hàm phát triển quá mức. Niềng răng lúc này hoàn toàn không cải thiện được cấu trúc xương hàm. Tuy nhiên phương pháp này chỉ áp dụng được với những ai trên 18 tuổi, khi xương hàm đã vững chắc và ổn định. Tốt nhất là bạn nên đi khám sớm để xác định nguyên nhân ngay từ đầu là vì đâu, bởi nếu để lâu xương hàm yếu dần đi thì phẫu thuật sẽ không đạt được hiệu quả như mong muốn.
Một số trường hợp khác sẽ phải kết hợp 2 phương pháp niềng răng và phẫu thuật mới mang lại hiệu quả như mong muốn. Đây là tình trạng phức tạp cần can thiệp chuyên sâu, vì vậy mà thời gian điều trị sẽ lâu hơn.
Trên đây là những thông tin về sai khớp cắn loại 3 (khớp cắn ngược) và cách khắc phục tình trạng này. Để biết chính xác sai khớp cắn loại 3 do răng hay xương hàm và có phương pháp điều trị tối ưu thì tốt nhất bạn hãy đến thăm khám trực tiếp tại nha khoa uy tín. Với đội ngũ bác sĩ tay nghề cao, giàu kinh nghiệm và trang thiết bị hiện đại thì việc chỉnh răng sẽ diễn ra thuận lợi và đảm bảo an toàn, hiệu quả.